Alzheimer levensverwachting: Wat de cijfers ons vertellen over de ziekte van Alzheimer

Medisch beoordeeld door Berni Palings, PACFA Reg. Clinical
Bijgewerkt 8 oktober 2025 door BetterHelp Redactieteam

De ziekte van Alzheimer is een van de meest voorkomende vormen van dementie, op dit moment 60-70% van de gevallen, en heeft een aanzienlijke impact op het leven van patiënten en hun families. Het begrijpen van de levensverwachting bij Alzheimer is niet alleen belangrijk voor medische professionals, maar ook voor iedereen die geconfronteerd wordt met deze aandoening.

De levensduur van een patiënt met Alzheimer varieert sterk en wordt beïnvloed door verschillende factoren die later in dit artikel terugkomen.

Getty/Fabio Camandona studio
Wil je meer weten over Alzheimer en levensverwachting?

Wat is Alzheimer en hoe beïnvloedt het de levensverwachting 

De ziekte van Alzheimer is een progressieve ziekte die het geheugen, denken en gedrag beïnvloedt. Naarmate de ziekte vordert, worden dagelijkse taken steeds moeilijker en worden patiënten afhankelijk van hulp, ze gaan zich op een ongewone manier gedragen.

Hoewel Alzheimer vaak geassocieerd wordt met ouderdom, kan het zich ook op jongere leeftijd voordoen. De levensverwachting na een diagnose dementie varieert enorm, met een gemiddelde van 8 tot 10 jaar, afhankelijk van factoren zoals de leeftijd waarop de symptomen beginnen en de algehele gezondheid van de patiënt.

Het is een ziekte die erger wordt naarmate de tijd vordert. Het wordt gekarakteriseerd door ophopingen van eiwitten die ervoor zorgen dat de hersencellen beschadigd raken. Cellen ophopen, waardoor de communicatie tussen de cellen wordt verstoord, de ophopingen verstoren leidt tot afname van geheugen en cognitieve functies.

Wat gebeurt er tijdens de vroege stadia van Alzheimer?

Alzheimer brengt heel kleine veranderingen in het dagelijks leven met zich mee. In het begin kan iemand kleine dingen vergeten, zoals afspraken of waar de sleutels liggen. 

Naarmate de ziekte vordert, worden eenvoudige taken, zoals koken of aankleden, steeds moeilijker. Dit kan frustrerend zijn voor zowel de persoon zelf als voor de mensen om hen heen. Toch blijven mensen met Alzheimer waardevolle momenten beleven, vooral wanneer er ondersteuning en begrip is vanuit hun omgeving. 

Hoe lang kan iemand met Alzheimer in de latere stadia leven?

De levensverwachting in de latere stadia van Alzheimer verschilt per persoon en hangt af van verschillende factoren, zoals leeftijd, algemene gezondheid en eventuele bijkomende aandoeningen. 

Gemiddeld leven mensen in deze fase nog enkele maanden tot een paar jaar. Hoewel de fysieke gezondheid vaak achteruitgaat, is goede zorg noodzakelijk om comfort en waardigheid te behouden.

Het kan een emotioneel uitdagende tijd zijn, maar ook een periode waarin dierbaren betekenisvolle momenten kunnen delen. 

Gemiddelde levensverwachting bij Alzheimer: wat de cijfers zeggen

Hoewel er geen specifieke leeftijd genoemd wordt waarop de gemiddelde patiënt overlijdt, leven mensen na de diagnose van Alzheimer gemiddeld nog 8 tot 10 jaar. Dit cijfer kan variëren afhankelijk van factoren zoals de leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld, de algehele gezondheid en genetische aanleg.

In sommige gevallen leven mensen zelfs tot 20 jaar met de ziekte. Dit brede spectrum benadrukt hoe uniek elke situatie is. Goede medische zorg, een ondersteunend netwerk en tijdige behandeling kunnen helpen om de kwaliteit van leven gedurende deze jaren te verbeteren.

Factoren die de levensverwachting bij Alzheimer beïnvloeden

De levensverwachting bij Alzheimer verschilt per persoon, maar veel voorkomende factoren zijn:

  • Leeftijd bij diagnose: Jongere patiënten hebben vaak een langere levensverwachting dan ouderen.
  • Algemene gezondheid: Chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten of diabetes kunnen de levensverwachting verkorten.
  • Genetische aanleg: Erfelijke factoren spelen soms een rol in het verloop van de ziekte.
  • Stadium van de ziekte: Een latere diagnose kan de levensverwachting verkorten door minder tijd voor behandeling en zorg
  • Kwaliteit van zorg en ondersteuning: Goede medische zorg en een sterk sociaal netwerk kunnen de kwaliteit van leven verbeteren en de levensduur beïnvloeden.
  • Levensstijl: Gezonde gewoonten, zoals een gebalanceerd dieet en regelmatige beweging, kunnen een positief effect hebben.

De risicofactoren die de levensverwachting bij Alzheimer verkorten

  • Hoge leeftijd: Oudere patiënten hebben vaak een kortere levensverwachting na de diagnose.
  • Ernstige onderliggende gezondheidsproblemen: Aandoeningen zoals hartfalen, diabetes of nierziekten kunnen het verloop van Alzheimer versnellen.
  • Weinig fysieke activiteit: Een gebrek aan beweging kan leiden tot snellere achteruitgang van de algehele gezondheid.
  • Slechte voedingsgewoonten: Ongezonde voeding kan bijdragen aan een verslechterde lichamelijke en mentale conditie.
  • Infecties: Terugkerende infecties, zoals longontsteking of urineweginfecties, kunnen fataal zijn bij verzwakte patiënten.
  • Valpartijen en letsel: Mensen met Alzheimer lopen een hoger risico op ongelukken, wat de gezondheid aanzienlijk kan verslechteren.
  • Sociale isolatie: Een gebrek aan steun en sociale interactie kan de kwaliteit van leven en levensverwachting negatief beïnvloeden.

Hoe genetica en erfelijkheid een rol in de levensverwachting van Alzheimer spelen

Genetica en erfelijkheid kunnen een rol spelen in zowel het risico op het ontwikkelen van Alzheimer als in de levensverwachting bij de ziekte. Mensen met een familiegeschiedenis van Alzheimer hebben een verhoogde kans om de ziekte te ontwikkelen, vooral als directe familieleden zoals ouders of broers en zussen de diagnose hebben gehad.

Een specifieke genetische factor, het APOE4-gen, wordt vaak in verband gebracht met een verhoogd risico op Alzheimer. Personen met één kopie van dit gen lopen meer risico op het ontwikkelen van de ziekte, terwijl mensen met twee kopieën een nog groter risico hebben en vaak op jongere leeftijd symptomen ontwikkelen.

Alzheimer is niet de enige vorm van dementie. Er zijn verschillende andere vormen, zoals vasculaire dementie en frontotemporale dementie. Bij vasculaire dementie kunnen beroertes of verstoorde bloedcirculatie in de hersenen leiden tot schade, terwijl bij frontotemporale dementie de hersenen op andere gebieden aangetast worden, vaak leidend tot gedragsveranderingen en problemen met spraak.

Getty/Ekaterina Demidova

De rol van leeftijd in de levensverwachting van Alzheimerpatiënten

Leeftijd is een factor in zowel het risico op Alzheimer als de levensverwachting na de diagnose. De kans om Alzheimer te ontwikkelen stijgt aanzienlijk met de jaren: de meeste diagnoses worden gesteld bij mensen ouder dan 65 jaar. Voor oudere patiënten speelt leeftijd ook een rol in hoe lang ze met de ziekte kunnen leven.

Bij jongere patiënten, die de diagnose vóór hun 65e krijgen (ook wel jongdementie genoemd), verloopt de ziekte vaak sneller. Dit kan de levensverwachting korter maken, omdat de hersenschade op jongere leeftijd vaak agressiever verloopt.

De ophopingen van bepaalde vezels, zoals amyloïde plaques, kunnen de hersenen beschadigen. Deze ophopingen verstoren de communicatie tussen hersencellen en zorgen ervoor dat ze langzaam afsterven. In sommige gevallen, zoals bij Lewy body dementie, kunnen er ook andere typen eiwitten aanwezig zijn die bijdragen aan de schade aan hersencellen.

Verschillen in levensverwachtingen: Alzheimer bij mannen tegenover vrouwen

Er zijn opmerkelijke verschillen in levensverwachting bij Alzheimer tussen mannen en vrouwen. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen niet alleen vaker gediagnosticeerd worden met Alzheimer, maar ook gemiddeld langer leven na de diagnose

Dit verschil wordt deels toegeschreven aan de langere algemene levensverwachting van vrouwen, wat betekent dat zij vaker in de oudere leeftijdsgroepen vallen waarin Alzheimer vaker voorkomt.

De stadia van Alzheimer en de impact op de levensverwachting

Alzheimer verloopt in verschillende stadia, die de levensverwachting beïnvloeden. In de vroege fase zijn de symptomen vaak mild en kan iemand nog jarenlang relatief goed functioneren. Naarmate de ziekte vordert, neemt de afhankelijkheid van zorg toe, en de levensverwachting wordt korter.

In het laatste stadium, wanneer iemand volledig afhankelijk wordt van zorg, kan de levensverwachting verder verkorten. De snelheid waarmee iemand door de stadia heen gaat, verschilt per persoon, en kan variëren van enkele jaren tot rond de twintig jaar. 

Gezondheidszorg en behandelingen: hoe ze de levensverwachting beïnvloeden van dementie

De zorg en behandelingen die iemand met Alzheimer ontvangt, hebben een aanzienlijke invloed op de levensverwachting. Hoewel er momenteel geen genezing voor Alzheimer is, kunnen medicijnen en behandelingen helpen om symptomen te beheersen en de achteruitgang te vertragen. 

Dit kan de kwaliteit van leven verbeteren en de duur van de ziekte verlengen.  Daarnaast speelt een goed zorgplan, inclusief fysieke en mentale ondersteuning, een rol in het behoud van zelfredzaamheid zolang mogelijk.

In de vroege stadia van Alzheimer kunnen online therapie en digitale ondersteuning helpen bij het verbeteren van cognitieve functies en het beheren van symptomen. Online therapie biedt flexibele, toegankelijke zorg die patiënten helpt om met de emotionele en mentale uitdagingen om te gaan die gepaard gaan met de diagnose.

Hoe levensstijl en voeding de levensverwachting kunnen beïnvloeden van dementie

Een levensstijl en de juiste voeding kunnen een rol spelen in de progressie van Alzheimer en de levensverwachting van patiënten. Gezonde gewoontes, zoals regelmatig bewegen, kunnen helpen om de hersenfunctie te ondersteunen en de symptomen van Alzheimer te vertragen. Lichaamsbeweging verbetert de bloedcirculatie naar de hersenen, wat belangrijk is voor het behoud van cognitieve functies.

Daarnaast kan een voedzaam dieet bijdragen aan een betere hersengezondheid. Het verminderen van bewerkte voedingsmiddelen en suiker kan ontstekingen helpen voorkomen, wat belangrijk is voor het vertragen van de ziekte.

De impact van zorg en ondersteuning op de levensverwachting bij de ziekte van Alzheimer

De kwaliteit van zorg en ondersteuning heeft een invloed op de levensverwachting van mensen met Alzheimer. Vroege diagnose en passende zorg kunnen de symptomen verlichten en de ziekte vertragen, wat de levensduur kan verlengen. 

Professionele zorg, zoals online begeleiding door artsen en therapeuten, speelt een rol in het monitoren van de progressie van de ziekte en het bieden van behandelingsopties om de levenskwaliteit te verbeteren.

Getty/FatCamera
Wil je meer weten over Alzheimer en levensverwachting?

Veranderingen in levensverwachtingen: wat we kunnen verwachten in de toekomst van de ziekte van Alzheimer

De levensverwachting van mensen met Alzheimer kan in de toekomst toenemen door de vooruitgang in medische behandelingen, technologie en zorg methoden. Onderzoekers doen voortdurend nieuwe ontdekkingen die bijdragen aan het vertragen van de ziekte, en er wordt veel aandacht besteed aan vroege diagnose en gepersonaliseerde behandelplannen.

Conclusie

Alzheimer is een complexe ziekte en de levensverwachting van patiënten kan variëren afhankelijk van verschillende factoren zoals leeftijd, genetica, behandelingen en levensstijl.

Gemiddeld leven mensen met Alzheimer 8 tot 10 jaar na de diagnose, maar in sommige gevallen kan dit zelfs oplopen tot 20 jaar. Wat we echter niet mogen vergeten, is dat zorg en ondersteuning een rol spelen in het verbeteren van de levenskwaliteit van patiënten en mogelijk het vertragen van de ziekte.

Online therapie biedt in de vroege stadia van Alzheimer een waardevol hulpmiddel, door het ondersteunen van cognitieve functies en het bieden van emotionele begeleiding.

Wil je meer weten over mentale gezondheid?
De informatie op deze pagina is niet bedoeld als vervanging van een diagnose, behandeling of professioneel advies. Je dient geen actie te ondernemen of juist na te laten zonder overleg met een gekwalificeerde professional in de geestelijke gezondheidszorg. Voor meer informatie, lees gebruiksvoorwaarden.
Krijg de ondersteuning die u nodig heeft van een van onze therapeutenGa aan de slag