Leven met de ziekte van Alzheimer: welke symptomen je kunt verwachten in elke fase van alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie en heeft een grote impact op zowel de persoon die de diagnose krijgt als op zijn of haar omgeving. Naarmate de ziekte vordert, ontstaan er steeds meer uitdagingen in het dagelijks leven. Dingen vergeten, moeite hebben met taal en veranderingen in gedrag zijn enkele van de eerste tekenen. In de latere fasen wordt de ziekte erger en raakt iemand volledig afhankelijk van zorg. Hoe verloopt deze progressie precies, welke symptomen kun je verwachten in elke fase van Alzheimer, en welke behandelingen en therapieën kunnen helpen bij het omgaan met de ziekte?

Wil je persoonlijk advies over dementie en Alzheimer?

Neem contact op met een therapeut

Wat is de ziekte van Alzheimer?

De ziekte van Alzheimer is een progressieve hersenziekte die geleidelijk de cognitieve functies aantast. Dit betekent dat je steeds meer moeite krijgt met denken, onthouden en het uitvoeren van dagelijkse handelingen. De ziekte ontstaat doordat bepaalde soorten eiwitten zich ophopen in de hersenen, waardoor zenuwcellen beschadigd raken en uiteindelijk afsterven. Hierdoor raken de hersenen kapot en gaan functies zoals geheugen en taalvaardigheid achteruit.

De ziekte van Alzheimer komt vooral voor bij ouderen, maar in sommige gevallen kan het zich ook op jongere leeftijd ontwikkelen. Dit noemen we ‘jongere leeftijd Alzheimer’, en het heeft vaak een grote impact op het werk en gezinsleven van de persoon in kwestie.

De ziekte van Alzheimer als meest voorkomende vorm van dementie

Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie en treft wereldwijd miljoenen mensen. Dementie is een verzamelnaam voor meerdere hersenaandoeningen die geheugenverlies en cognitieve achteruitgang veroorzaken. Andere vormen van dementie, zoals vasculaire dementie of Lewy body dementie, hebben verschillende oorzaken en symptomen, maar Alzheimer komt veruit het meest voor.

Hoe Alzheimer zich onderscheidt van andere vormen van dementie

Hoewel dementie verschillende oorzaken kan hebben, is de ziekte van Alzheimer uniek vanwege het langzame, progressieve verloop. Bij Alzheimer begint de achteruitgang vaak met subtiele geheugenproblemen, terwijl andere vormen van dementie soms eerder fysieke symptomen geven. Een lichamelijk onderzoek kan helpen om Alzheimer te onderscheiden van andere vormen van dementie, maar vaak is verder onderzoek nodig om de diagnose Alzheimer definitief te stellen.

De vroege fase van Alzheimer: eerste symptomen en diagnose van de ziekte van Alzheimer herkennen

De vroege fase van Alzheimer wordt vaak gekenmerkt door kleine, maar merkbare veranderingen in het dagelijks leven. Je kunt dingen vergeten, moeite hebben met plannen of merken dat gesprekken lastiger worden, omdat je woorden niet goed kunt vinden. Dit zijn bepaalde symptomen die in het begin vaak worden toegeschreven aan ouderdom of stress.

In deze fase is het belangrijk om op tijd een arts te raadplegen. Een vroege diagnose van Alzheimer kan helpen bij het starten van behandelingen die het proces mogelijk vertragen. Een arts kan met een lichamelijk onderzoek en cognitieve testen bepalen of er sprake is van Alzheimer of een andere vorm van dementie.

Hoe verloopt de diagnose van de ziekte van Alzheimer en Alzheimergeralateerde signalen

Een diagnose van Alzheimer wordt gesteld op basis van een combinatie van medische evaluaties. Dit begint vaak met een gesprek over de klachten en een beoordeling van het geheugen en denkvermogen. Daarnaast kan een lichamelijk onderzoek helpen om andere oorzaken uit te sluiten, zoals een vitaminetekort of een schildklieraandoening.

Een MRI- of CT-scan, kunnen veranderingen in de hersenen zichtbaar maken. Ook kan er gekeken worden naar de aanwezigheid van bepaalde soorten eiwitten in het hersenvocht. Al deze onderzoeken samen geven een beeld van de ernst van de ziekte en helpen bij het stellen van een definitieve diagnose.

Hoe de ziekte van Alzheimer zich ontwikkelt in de middenfase

In de middenfase van Alzheimer gaan de symptomen duidelijker worden. Dit is het moment waarop de ziekte erger wordt en dagelijkse handelingen steeds moeilijker worden. Mensen hebben vaker hulp nodig bij persoonlijke verzorging en kunnen zich soms verward voelen over tijd en plaats.

Welke dingen ga je vergeten in deze fase?

In deze fase ga je niet alleen recente gebeurtenissen vergeten, maar ook bekende gezichten en namen. Je kunt moeite hebben met het onthouden van belangrijke afspraken en zelfs dagelijkse gewoontes, zoals eten of douchen, kunnen vergeten worden. Dit kan frustrerend zijn, zowel voor de persoon met Alzheimer als voor de naasten.

De laatste fase van Alzheimer: wat gebeurt er in het lichaam en de hersenen?

In de laatste fase van Alzheimer raken de hersenen zo ernstig beschadigd dat de meest basale functies uitvallen. Praten, slikken en bewegen worden steeds moeilijker en uiteindelijk volledig onmogelijk. In deze fase heeft iemand 24 uur per dag zorg nodig en is hij of zij volledig afhankelijk van anderen.

Waarom wordt de ziekte erger in deze fase?

Alzheimer gaat gepaard met het steeds verder afsterven van hersencellen. In de beginfase worden vooral de gebieden aangetast die te maken hebben met het geheugen, maar in deze laatste fase is ook het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor basisfuncties beschadigd. Hierdoor kunnen eenvoudige handelingen, zoals slikken, niet meer goed worden uitgevoerd.

Naast fysieke achteruitgang treden er vaak grote gedragsveranderingen op. Mensen kunnen extreem verward of angstig zijn, omdat ze niet meer begrijpen wat er om hen heen gebeurt. Dit maakt deze fase zwaar, zowel voor de persoon met Alzheimer als voor de naasten.

De laatste fase duurt gemiddeld enkele maanden tot een paar jaar. Mensen met Alzheimer overlijden vaak aan complicaties, zoals een longontsteking of ondervoeding, omdat het lichaam niet langer in staat is om voedsel en vocht goed te verwerken.

Wat betekent dit voor het thuis wonen van een patiënt?

Thuis wonen wordt in deze fase vaak onmogelijk. De zorgvraag wordt zo groot dat gespecialiseerde verpleeghuiszorg nodig is. Voor naasten is dit een moeilijke beslissing, maar vaak noodzakelijk om de persoon met Alzheimer de best mogelijke zorg te geven.

Hoe kun je Alzheimer behandelen en het proces vertragen?

Daarnaast zijn levensstijlaanpassingen steeds belangrijker in de behandeling van Alzheimer. Uit onderzoek blijkt dat een gezonde levensstijl kan helpen om de progressie van de ziekte te vertragen. Dit omvat onder andere:

• Regelmatige beweging, zoals wandelen of zwemmen, om de hersenen actief te houden.
• Een gezond dieet, zoals het Mediterrane dieet, is rijk aan antioxidanten en gezonde vetten.
• Mentale stimulatie, zoals puzzelen, lezen of sociale activiteiten, om het denkvermogen zo lang mogelijk te behouden.
• Vermijden van stress, omdat chronische stress een negatieve invloed heeft op de hersenen.

De rol van therapie bij Alzheimer: ondersteuning en begeleiding

Hoewel Alzheimer niet te genezen is, kunnen verschillende therapieën helpen om de kwaliteit van leven te verbeteren en de achteruitgang te vertragen. Therapieën kunnen ondersteuning bieden bij cognitieve functies, gedragsveranderingen en het emotionele welzijn van zowel de patiënt als de mantelzorgers. Verschillende therapieën die worden ingezet bij Alzheimer zijn:

• Cognitieve stimulatie therapie (CST): Helpt bij het verbeteren van geheugen, denkvermogen en sociale interactie.
• Muziektherapie: Kan positieve emoties oproepen en helpen bij ontspanning en communicatie.
• Reminiscentietherapie: Stimuleert herinneringen door middel van foto’s, muziek of voorwerpen uit het verleden.
• Psychosociale begeleiding: Ondersteunt mantelzorgers en familieleden in het omgaan met gedragsveranderingen en verlies.

Hoewel therapie de ziekte niet kan stoppen, kan het helpen om het dagelijks functioneren langer te behouden en het welzijn van de patiënt en omgeving te verbeteren.

Online therapie en Alzheimer: wat zijn de mogelijkheden?

Online therapie kan een waardevolle aanvulling zijn op traditionele zorg en begeleiding bij Alzheimer. Vooral in de vroege stadia van de ziekte kan online therapie helpen om cognitieve vaardigheden te trainen en ondersteuning te bieden aan mantelzorgers. Hoewel online therapie geen vervanging is voor fysieke zorg, kan het waardevolle extra ondersteuning bieden, vooral in de beginfase van de ziekte.

Wil je persoonlijk advies over dementie en Alzheimer?

Neem contact op met een therapeut

Hoe beïnvloedt Alzheimer sociale contacten en dagelijkse activiteiten?

Alzheimer beïnvloedt sociale contacten enorm. Mensen met Alzheimer trekken zich vaak terug, omdat gesprekken moeilijker worden en ze zich onzeker voelen. Ook kunnen veranderingen in gedrag en stemming ervoor zorgen dat sociale situaties lastig zijn. Het onderhouden van sociale contacten is echter belangrijk, omdat het eenzaamheid tegengaat en de kwaliteit van leven verbetert.