Craving betekenis: hoe om te gaan met intense verlangens (craving)

Medisch beoordeeld door Zakaria Hammouda, LCP
Bijgewerkt 13 oktober 2025 door BetterHelp Redactieteam
Getty/Zinkevych
Krijg je verslaving onder controle

De psychologie achter cravings

Cravings of triggers, ook wel hunkering genoemd, zijn nauw met elkaar verbonden maar niet helemaal hetzelfde. Bij een craving denkt men vaak aan een food craving, zoals een zak chips, maar dat is slechts één voorbeeld van een craving. Men kan een craving hebben naar heel wat verschillende middelen en ook handelingen.

Een trigger is alles wat gedachten, gevoelens of herinneringen naar een verslaving oproept, zoals verdovende middelen of specifieke situaties. Een hunkering is meer een intens verlangen naar een bepaalde stof of activiteit.

Zowel triggers als hunkeringen kunnen onverwachts opkomen.

Cravings kunnen je het gevoel geven en de controle doen verliezen, omdat je goed weet dat een bepaald gedrag, zoals het gebruik van verdovende middelen, niet goed is voor je. Het hebben van intense cravings kan een aanwijzing zijn dat er sprake is van een verslaving, of een reden om te hervallen in een verslaving.

Het zou erg kort door de bocht zijn om te stellen dat een craving een gevolg is van zwakte. Bepaalde neurotransmitters, zoals dopamine, spelen hierin een complexe rol en zorgen voor een soort beloningsmechanisme.

Hoe voel ik een craving opkomen

Een craving kan zowel fysiek als mentaal opkomen en zich op verschillende manieren opdringen.

Bij een fysieke manifestatie denken we aan een verhoogde hartslag, zweten, trillen en onrust. Mentaal kan een craving zich uiten in dwangmatige gedachten, een emotionele rollercoaster en het hebben van een sterk verlangen naar een stof of handeling.

Wat zijn de oorzaken van cravings

Er zijn verschillende oorzaken voor cravings, zo is verslaving een belangrijke reden, maar ook interne triggers en externe triggers spelen een belangrijke rol bij cravings. Het herkennen van de verschillende oorzaken van een craving, zoals een diepgewortelde gewoonte, is belangrijk om een copingmechanisme te creëren.

Interne triggers

Een interne trigger komt vanuit je lichaam zelf en is het moeilijkste om te beheersen. Interne triggers kunnen zowel door positieve, negatieve of neutrale emoties worden aangestuurd. De meest voorkomende oorzaken voor interne triggers zijn angst en depressie, overmoed bij een net overwonnen verslaving, honger, verveling, eenzaamheid, verhoogde stress, succes vieren, negatief zelfbeeld, enz.

Externe triggers

Externe triggers gaan eigenlijk over alles wat zich buiten ons lichaam voordoet en ervoor kan zorgen dat we zin krijgen in een bepaalde handeling of substantie. Denk maar aan een bepaalde activiteit, het omgaan met bepaalde vrienden, stressvolle situaties, sociale evenementen, een plaats, groepsdruk, geur, een middel of handeling zien, iemand het middel zien gebruiken of een bepaalde handeling zien uitvoeren, objecten, en noem zo maar op.

Getty/Westend61

Hoe omgaan met een craving

Eens je weet wat je triggers zijn voor een craving is het makkelijker om ermee om te gaan.

Hoe lang duurt een craving

Het is goed om te weten dat een craving gewoonlijk tien tot vijftien minuten duurt, tenzij je er constant op blijft focussen en ze zo blijft rekken. En zodra je dat weet, is het makkelijker om erdoorheen te gaan. In plaats van de craving in stand te houden moet je een manier vinden om even afleiding te vinden en over de craving heen te gaan. Dit kan op heel wat verschillende manieren, zoals een vriend bellen, even naar buiten gaan, eigenlijk is alles goed, zolang je de ene verslaving niet gaat verplaatsen met een andere verslaving.

Hoe ga ik door een craving

Belangrijk is om te weten wat je triggers zijn, een therapeut kan je hier eventueel bij helpen. Eens je weet wat je triggert, is het makkelijker om een craving te zien aankomen en ermee om te gaan.

De urge surfing techniek is hierbij relevant: Urge surfing is door een craving gaan zonder eraan toe te geven en leren dat een craving tijdelijk is en door herhaling aan kracht afneemt. Een craving is een korte periode van enkele minuten is en er daarna terug rust komt.

Mindfulness, lichaamsbeweging, je concentreren, hobbies, sociaal contact en ademhalingsoefeningen helpen je te vechten tegen cravings en deze momenten te doorstaan. Bouw een gezonde levensstijl op met een dagroutine, goede voeding en slaap.

Preventie

Terugvalpreventie is een van de belangrijkste factoren bij herstel en verslaving. Centraal staan het directe risico op herval verkleinen en ook het leren omgaan met triggers en cravings. Cravings worden gezien als een samenspel tussen emotionele, psychische en fysieke reacties, bij terugvalpreventie is het de bedoeling dat men inzicht krijgt in deze patronen.

Daarlangs is er ook effectieve preventie die draait om een geïntegreerde aanpak waarbij men het dagelijks leven van de patiënt en de behandeling op elkaar afstemt. Denk maar aan het verwijderen van triggers uit het dagelijks leven, mensen aanleren om bewuste keuzes te laten maken, opbouwen van een stabiele basis en urge surfing.

Gaan cravings ooit volledig over

Cravings worden sowieso na verloop van tijd minder sterk, of ze verdwijnen volledig van persoon tot persoon en worden beïnvloed door verschillende factoren.

Factoren zijn:

- De duur van een verslaving, hoe langer iemand verslaafd was, hoe langer cravings kunnen aanhouden.
- Het middel waar men aan verslaafd was.
- Individuele verschillen zoals genetica, psychische problemen, angst, depressie, comorbiditeit.
- Anamnese: trauma, persoonlijke anamnese

Met tijd nemen cravings meestal af, toch is het risico op terugval een constant risico en kan het onverwachts optreden door bijvoorbeeld stress, omgevingsfactoren of levensgebeurtenissen.

Als je een trauma ervaart, is er ondersteuning beschikbaar. Bezoek onze Nu Hulp Krijgen pagina voor meer resources.

Therapie bij verslaving en craving 

Cognitieve gedragstherapie is een effectieve behandelmethode bij talloze vormen van verslaving zoals gokken, pornografie, gamen, winkelen en andere repetitieve activiteiten. Bij cognitieve gedragstherapie gaat men zich richten op zelfsturing, dat is een gedragsverandering creëren vanuit je eigen kracht. Cognitieve gedragstherapie biedt een gestructureerde aanpak gebaseerd op feiten, waardoor de patiënt inzicht krijgt in patronen en deze kan doorbreken.

Innovatieve therapieën

Naast klassieke therapie kan men ook beroep doen op innovatieve therapieën:

Virtual Reality (VR) Exposuretherapie: via VR kunnen patiënt leren omgaan met situaties en triggers. De patiënt wordt blootgesteld aan een gecontroleerde virtuele setting en leert triggers te controleren.

Wearables en Mobiele Apps: via apps kan je je voortgang tracken, een dagboek bijhouden van je triggers en eventueel een evolutie waarnemen. Ze sturen ook motiverende berichten en real-time ondersteuning.

Gamification of interactieve therapie: in gamification gaan we spelelementen gebruiken om patiënten te motiveren hun doelen te bereiken, zo zou er ook een beloning factor kunnen worden toegevoegd.

AI kan triggers voorspellen en analyseren: patronen en cravings kunnen worden geanalyseerd via artificiële intelligentie, en kunnen een terugval voorkomen of een gezonde keuze motiveren. 

Getty
Krijg je verslaving onder controle

Online therapie

Innovatieve therapieën en ook klassieke therapie zoals gedragstherapie kunnen perfect online worden gevolgd. Online therapie kan laagdrempelig en effectief zijn. Online sessies kunnen worden gedaan waar ter wereld en op je eigen tempo om te werken aan persoonlijke groei, herstel of terugvalpreventie.

Conclusie

Cravings en verslavingen komen heel vaak voor in onze samenleving. Via de juiste therapie kunnen we ze onder controle krijgen. Inzicht krijgen in interne en externe triggers staan hierbij centraal, dit kan via verschillende technieken, innovatieve therapie en klassieke therapie.
Wil je meer weten over mentale gezondheid?
De informatie op deze pagina is niet bedoeld als vervanging van een diagnose, behandeling of professioneel advies. Je dient geen actie te ondernemen of juist na te laten zonder overleg met een gekwalificeerde professional in de geestelijke gezondheidszorg. Voor meer informatie, lees gebruiksvoorwaarden.
Krijg de ondersteuning die u nodig heeft van een van onze therapeutenGa aan de slag